(MPI) Tại Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp quốc gia năm 2022 diễn ra vào chiều 01/10/2022 với chủ đề “Thanh niên khởi nghiệp cùng đất nước phục hồi và phát triển sau đại dịch”, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông đã tham gia phiên đối thoại chính sách giữa lãnh đạo Chính phủ và Thanh niên; Ký kết chương trình phối hợp giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh giai đoạn 2022-2027.
Tham dự Diễn đàn có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam cùng đại diện lãnh đạo các Bộ, ban, ngành, các cơ quan trung ương, địa phương, các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, các trung tâm hỗ trợ, vườn ươm tạo khởi nghiệp, các chuyên gia, nhà tư vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Trong khuôn khổ Diễn đàn đã diễn ra Lễ Ký kết Chương trình phối hợp giữa Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh giai đoạn 2022-2027 với mục tiêu thực hiện hiệu quả chủ trương, đường lối của Đảng, nâng cao vai trò của thanh niên trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế – xã hội của địa phương và đất nước.
Các nội dung chính của Chương trình phối hợp bao gồm:
- Phối hợp triển khai các hoạt động hỗ trợ trang bị kiến thức, kỹ năng về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, nâng cao năng lực kinh doanh, chuyển đổi số cho thanh niên và doanh nghiệp, hợp tác xã do thanh niên làm chủ;
- Phổ biến thông tin về chương trình hỗ trợ của Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa đến các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp phù hợp với quy định tại Luật hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa;
- Tuyên truyền nhân rộng các tấm gương, điển hình về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, mô hình áp dụng chuyển đổi số, mô hình đổi mới sáng tạo phát triển kinh tế hiệu quả, có tính lan tỏa, đóng góp tích cực cho cộng đồng;
- Phát triển mạng lưới đổi mới sáng tạo, mạng lưới tri thức trẻ, doanh nhân trẻ Việt Nam toàn cầu và kết nối các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ, và các quỹ đầu tư cho mục tiêu phát triển Việt Nam.
- Tham mưu, xây dựng và triển khai các chính sách hỗ trợ phát triển thanh niên và hỗ trợ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp Việt Nam do thanh niên làm chủ với mục tiêu phát triển bền vững.
Phát biểu mở đầu phiên đối thoại, Thứ trưởng Trần Duy Đông thông tin về những điểm thuận lợi, hạn chế của việc thu hút đầu tư, trong đó có đầu tư nước ngoài cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tại Việt Nam và cho biết, Việt Nam có địa chính trị ổn định, được các nhà đầu tư đánh giá là điểm đến đầu tư an toàn, tiềm năng và hấp dẫn. Với sự quan tâm cao của Chính phủ và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, sự đồng thuận của các doanh nghiệp, môi trường đầu tư của Việt Nam ngày càng trở nên thông thoáng, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư, thể hiện qua các chỉ số về năng lực cạnh tranh, đổi mới sáng tạo, năng lực cạnh tranh toàn cầu… Lợi thế về nguồn nhân lực, có tiềm năng trí tuệ và kỹ năng lao động cao. Đây là một lợi thế lớn trong bối cảnh toàn cầu hóa và kinh tế tri thức.
Theo Thứ trưởng Trần Duy Đông, bên cạnh các thời cơ, thuận lợi nêu trên thì Việt Nam vẫn còn những thách thức và hạn chế liên quan đến các quy định của pháp luật; hiệu quả đầu tư chưa cao, hệ số ICOR của nền kinh tế nước ta khá cao, phản ánh vốn đầu tư thực hiện chưa thật sự hiệu quả, đầu tư còn dàn trải, manh mún, kéo dài. Các quỹ đầu tư quy mô còn nhỏ và cần mở rộng hơn, đặc biệt là thu hút từ nhà đầu tư nước ngoài cho đổi mới sáng tạo. Chưa huy động tốt các nguồn lực sẵn có để phục vụ tăng trưởng. Đầu tư cho hoạt động khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo còn thấp. Lực lượng lao động có kỹ năng, đặc biệt là lao động công nghệ cao, những lĩnh vực công nghiệp mới còn hạn chế.
Về cơ chế chính sách về vốn đầu tư cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, Thứ trưởng Trần Duy Đông cho biết, vừa qua có nhiều cơ chế hỗ trợ, đặc biệt là Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, quy định về khởi nghiệp sáng tạo, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và quy định về đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo (quy định miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp; hỗ trợ về công nghệ, đào tạo nhân lực, thu hút đầu tư, thông tin thị trường, xúc tiến thương mại…). Tiếp đến là các văn bản hướng dẫn nhằm cụ thể hóa các nội dung hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo tại Luật, trong đó có Nghị định số 80/2021/NĐ-CP ngày 26/8/2021 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; Thông tư 06/2022/TT-BKHĐT ngày 10/5/2022 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn một số điều của Nghị định số 80/2021/NĐ-CP.
Về cơ chế cho việc đầu tư, thoái vốn, rút vốn, chuyển nhượng vốn nhanh chóng dành riêng cho đối tượng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo: Nghị định số 38/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo đã có các quy định cụ thể từ các quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. Đồng thời, các quy định về thoái vốn, đặc biệt là chuyển nhượng vốn cũng được quy định chi tiết tại Nghị định. Trong thời gian tới, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ đánh giá tình hình triển khai Nghị định số 38/2018/NĐ-CP và tiếp thu ý kiến của cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo để tiếp tục hoàn thiện các quy định liên quan tới đầu tư, rút vốn, thoái vốn chuyển nhượng vốn.
Về cơ chế đầu tư mạo hiểm, tại Nghị quyết số 31/2021/QH15 ngày 12/11/2021 của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025 đã giao Chính phủ nghiên cứu xây dựng chính sách, pháp luật khuyến khích đầu tư mạo hiểm. Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì triển khai nhiệm vụ này. Theo đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang nghiên cứu tổng hợp các ý kiến của cộng đồng doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, trong đó có ý kiến của cộng đồng thanh niên khởi nghiệp để đề xuất với Chính phủ cơ chế, chính sách về đầu tư mạo hiểm.
Trước đó, trong buổi sáng cùng ngày đã diễn ra Hội thảo “Cơ chế, chính sách đặc thù để tạo sự bứt phá cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp Việt Nam” do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp tổ chức cùng Trung ương Đoàn trong khuôn khổ Diễn đàn Thanh niên khởi nghiệp.
Hội thảo đã thu hút được sự quan tâm đông đảo dư luận xã hội với sự tham gia của đại diện Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, đại diện các đơn vị thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư bao gồm Cục Phát triển doanh nghiệp, Cục Đầu tư nước ngoài, Vụ Pháp chế, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, đại diện Trung ương Đoàn, và hơn 100 đại biểu là đại diện doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, thanh niên khởi nghiệp tiêu biểu và đại diện các doanh nghiệp lớn, quỹ đầu tư, tổ chức quốc tế, báo chí.
Nhiều chủ đề được đưa ra thảo luận tại hội thảo trong phần đối thoại chính sách giữa đại diện bộ, ban, ngành, cơ quan trung ương và các đại biểu.Các nội dung thảo luận tập trung vào các nội dung rất cụ thể như cơ chế đầu tư ra nước ngoài của các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, các quỹ đầu tư, một số vướng mắc tồn tại của Nghị định 38/2018/NĐ-CP về giới hạn số lượng nhà đầu tư hay giới hạn hoạt động được thực hiện đầu tư; kiến nghị mở rộng nội dung cho vay, tối ưu nguồn vốn nhàn rỗi chưa đầu tư của quỹ, đồng thời đề xuất các cơ quan quản lý nhà nước Việt Nam xem xét, nghiên cứu kinh nghiệm của một số quốc gia phát triển trên thế giới về việc đẩy mạnh đầu tư cho hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, đưa Việt Nam trở thành một điểm đầu tư hấp dẫn.
Ngay tại phiên đối thoại, đại diện các đơn vị của Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã thống nhất về việc tổ chức trong tuần tới một buổi thảo luận chi tiết giữa các đơn vị với các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, các quỹ đầu tư để tháo gỡ những “điểm nghẽn cổ chai” đã được nêu ra tại Hội thảo. Buổi thảo luận chuyên sâu này sẽ mời thêm đại diện các đơn vị liên quan từ Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước. Đây chính là thông điệp mạnh mẽ từ các cơ quan trung ương nói chung và Bộ Kế hoạch Đầu tư nói riêng, thể hiện sự cam kết đồng hành, quyết tâm tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo vì mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam./.
